Neden Gündemde ve Neden Şimdi
2025’te yapay zekâ temelli üretim araçları ve veri merkezlerinin hızla ölçeklenmesi, ajans ekosisteminde iki yönlü baskı yarattı: (i) operasyonel enerji tüketimi ve dolaylı emisyonlar, (ii) “enerji güvenliği” söyleminin güçlenmesi. Bu ikili baskı, büyük ağların iklim taahhütlerinin tonunu düşürmesine ve fosil müşterilerle sözleşmeleri korumaya yönelik daha pragmatik bir dil kurmasına yol açıyor. Türkiye bağlamında ise iklim diplomasisinin gündeminde yer alan COP31 ortak ev sahipliği tartışmaları ve artan sürdürülebilirlik beklentileri iletişimin tonunu daha kritik hâle getiriyor.
Ajans Stratejisinde Yeni Denge
“İklim aciliyeti” vurgusundan “geçiş süreci” vurgusuna kayan söylem, ajansların fosil portföyünü elinde tutarken yeşil iddialarda daha temkinli bir dil kullanmasına neden oluyor. Bu yaklaşım kısa vadede gelir ve müşteri sürekliliğini koruyabilir; ancak yetenek çekimi, marka sermayesi ve paydaş güveninde risk yaratır. Türkiye’de dijital reklam büyümesi ve veri odaklı planlama göz önüne alındığında, medya karmasının karbon piyasaları ve “geçiş finansmanı” anlatılarıyla uyumlu kurgulanması itibar riskini sınırlayabilir.
Veri Merkezleri, Enerji Tüketimi ve Dolaylı Ayak İzi
Yapay zekâ üretim zinciri (model eğitimi, çıkarım ve içerik üretimi) enerji ve su talebini artırırken, reklam–teknoloji yığını içinde “Kapsam-3” baskısını büyütüyor. Büyük teknoloji şirketlerinin tedarik zinciri ve elektrik sözleşmelerinde yenilenebilir odaklı geçişler hızlanıyor; bu eğilim, Türkiye’de kurumsal raporlamanın güçlenmesiyle beraber ajansların da tedarikçi bazlı enerji karışımı ve lokasyon bazlı emisyonları şeffaf beyan etmesini gerektiriyor. İletişimde somut adım–ölçüm–teyit üçlüsünün önemini, yakın zamanda yayımlanan YEKDEM güncellemeleri ve kurumsal sürdürülebilirlik raporlamalarındaki artış da pekiştiriyor.
| Parametre | Güncel Durum |
|---|---|
| Enerji Baskısı | AI kaynaklı veri merkezi talebi şebekelerde pik yük riskini büyütüyor; talep-tepki ve yerinde temiz güç çözümleri yaygınlaşıyor. |
| İtibar ve Yetenek | Fosil portföyü ile sürdürülebilirlik iddiaları arasındaki çelişki, yetenek çekiminde ve kampanya güvenilirliğinde risk. |
| Düzenleyici Trend | Yeşil iddialara daha sıkı denetim; bazı pazarlarda fosil reklam tartışmaları, şikâyet ve itiraz mekanizmaları. |
Operasyonel Çıkış Yolları
1) AI karbon muhasebesi standardı: Model eğitim/çalıştırma için tedarikçi bazlı enerji karışımı ve lokasyon bazlı emisyonların yıllık beyanı.
2) Medya planlamada “enerji yoğunluğu” metriği: Envanter seçimini 1.000 gösterim başına kWh gibi bir metrikle optimize etmek; su kullanımı ve saatlik şebeke emisyon faktörleriyle hassaslaştırmak.
3) Portföy ilkeleri ve iddia denetimi: Geçiş projelerinde net sınırlar; iddia doğrulama süreçlerinin üçüncü taraf denetimiyle güçlendirilmesi.
4) Üretim ayak izinde azaltım: Sanal prodüksiyon, uzaktan set ve yerel ekip kullanımı; seyahat/lojistik planlarının optimizasyonu.
5) Yetkinlik entegrasyonu: Sürdürülebilirlik ekiplerinin yaratıcı, veri ve medya ekipleriyle OKR tabanlı entegre çalışması.
Türkiye’ye Not
İklim diplomasisi gündeminin yanı sıra petrol fiyatlamasındaki dalgalanma, enerjiye duyarlı kampanyaların tonunu etkiliyor. Örneğin Brent petrol seyrinin iletişimde “enerji verimliliği” ve “geçiş” mesajlarının zamanlamasına etkisi göz ardı edilmemeli.
Kaynak: Financial Times
Etiketler: ESG ve Raporlama, Dijitalleşme, Medya, İklim ve Net Sıfır
